Máy Real-time PCR là gì?

Máy Real-time PCR là gì, ưu điểm của HỆ THỐNG REAL-TIME PCR TỰ ĐỘNG của QIAGEN mà Phương Đông cung cấp?

Quy trình xét nghiệm sinh học phân tử thông thường gồm 3 bước
Tách chiết DNA/RNA từ mẫu (mô, tế bào, dịch cơ thể)
Thiết lập phản ứng chứa mẫu trước khi đưa vào máy Real-time PCR (RT-PCR)
Chạy và đọc kết quả trên máy RT-PCR
Mỗi bước này đều có thể được tự động hóa trên từng thiết bị, hoặc được tích hợp trên cùng thiết bị nhằm tự động hóa cả quy trình trên


1. Hệ thống máy xét nghiệm sinh học phân tử gồm 3 máy: tách chiết tự động + thiết lập phản ứng tự động + máy RT-PCR.

• Hệ thống máy tách chiết + thiết lập phản ứng công suất cao do Phương Đông cung cấp, model: QIAsymphony SP/AS, công suất 96 mẫu cùng lúc cho kết quả trong vòng 4 giờ, so với quy trình thủ công cần nhiều nhân lực có tay nghề cao làm trong nhiều giờ mới có được kết quả tương tự.
• Máy xét nghiệm Real-time PCR của Qiagen là 1 hệ thống mở cho phép chạy được hóa chất chính hãng cũng như nhiều loại hóa chất của các hãng khác nhau, không như hệ thống đóng chỉ cho phép sử dụng hoá chất và tiêu hao chính hãng.
• Hệ thống của Phương Đông không chỉ sử dụng tại mùa dịch mà còn được sử dụng để xét nghiệm rất nhiều bệnh:
• Xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm: HBV, HCV, HIV, CMV, BKV, CT/NG (lậu, giang mai), MTB (lao), HSV,…
• Phân tích các gene đột biến liên quan đến ung thư: EGFR (ung thư phổi), KRAS, NRAS, ung thư não (MGMT, HID1/2), ung thư máu (JAK2, CALR, BCR-ABL …)
• Các ứng dụng khác: khoa học hình sự, xét nghiệm huyết thống, giống cây trồng...

2. Hệ thống máy đóng, mở

• Trong sinh học phân tử, máy đóng là các máy chỉ chạy được các bộ hóa chất được thiết kế sẵn cho máy đó. Các bộ hóa chất này được hãng sản xuất thiết kế, thử nghiệm và xác nhận trên hệ thống máy của mình.
• Ngược lại, các hệ thống mở là các hệ thống cho phép chạy các bộ hóa chất của các hãng sản xuất khác.

3. Ứng dụng của hệ thống

• Hệ thống máy tách chiết tự động của các hãng sản xuất đều là hệ đóng.
• Máy xét nghiệm Realtime PCR của Qiagen là 1 hệ thống mở, có thể chạy được hóa chất chính hãng cung cấp cũng như nhiều loại hóa chất của các hãng khác nhau như: Việt Á, Nam Khoa, Thermo Fisher
• Ngoài ứng dụng xét nghiệm chẩn đoán Covid-19, máy này còn ứng dụng được trong nhiều bệnh lý khác nhau như:
• Xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm: HBV, HCV, HIV, CMV, BKV,CT/NG (lậu, giang mai), MTB (lao), HSV,…
• Phân tích các gene đột biến liên quan đến ung thư: EGFR (ung thư phổi), KRAS, NRAS, ung thư não (MGMT, HID1/2), ung thư máu (JAK2, CALR, BCR-ABL …) …
• Các ứng dụng khác: khoa học hình sự, giống cây trồng...nhờ phân tích biểu hiện gen, giám định gen, định kiểu gen,…
• Như vậy ngoài mục tiêu mua sắm trang thiết bị phòng chống dịch Covid-19, các đơn vị có thể sử dụng các thiết bị này cho nhiều nhu cầu khác

4. Giới thiệu về hãng Qiagen

Qiagen có hơn 500,000 khách hàng trên toàn cầu, hãng luôn cố gắng mang lại các giải pháp hoàn chỉnh từ việc lấy mẫu đến phân tích kết quả trong sinh học phân tử, nhằm đem lại các cải thiện trong cuộc sống. Qiagen có dải sản phẩm rộng, bao trùm hầu hết các loại xét nghiệm sinh học phân tử. Hãng là một trong các hãng hàng đầu thế giới về tách chiết, tinh sạch và ổn định DNA, RNA và protein từ mẫu sinh học.

Máy Real-time PCR Rotor-gene Q

EQ của Guitar là gì?

- EQ viết tắt của chữ Equalizer: Bộ cân bằng âm thanh

- EQ là một thiết bị được thiết kế nhằm làm thay đổi tính chất âm thanh khi âm thanh đi qua nó

1 . Các nút chức năng cơ bản của EQ?

- Volume: chỉnh âm lượng (độ to nhỏ của âm thanh)

- Treble (cao): chỉnh âm sắc của các dải tần cao

- Middle (trung): chỉnh âm sắc của các dải tần trung. Ở một số EQ cao cấp có thể được chia thành:

+ High middle: Trung cao

+ Low middle: Trung thấp

- Bass (trầm): Chỉnh âm sắc của các dải tần thấp

* Ngoài ra trên EQ còn có thể có thêm các nút như:

- Presence: Chỉnh âm sắc của các dải tần cao (cao hơn treble)

- Phase (Pha): Đảo chiều tín hiệu âm thanh.
+ Sử dụng nút bấm này trong trường hợp bạn kết nối ra hệ thống âm thanh mà có hiện tượng lạ, không bình thường.

- Battery check: Kiểm tra pin còn hay hết (Có 1 đèn LED nhỏ để báo hiệu)

- Blend : Bắt tiếng thùng đàn , thích hợp đối với chơi finger style ^^

2. Ưu nhược điểm của EQ

Ưu điểm : có thể điều chỉnh âm thanh theo ý muốn , tăng giảm các dải âm thanh
Nhược điểm : Vì phải đục đàn để lắp nên không phải đàn nào cũng lắp được ,eq khi lắp đặt xong thường gắn cố định trên đàn , không thể thay đổi được

Sưu tầm.

Xem thêm: Guitar Pickup là gì?

Guitar Pickup là gì?

- Pickup là thiết bị để nhận tín hiệu âm thanh từ guitar, sau đó truyền ra hệ thống âm thanh bên ngoài:

+ Pickup giúp cho âm thanh mộc của guitar được khuếch đại lên gấp nhiều lần khi biểu diễn trên sân khấu

+ Pickup dùng trong thu âm sẽ giúp cho tín hiệu thu âm được “sạch” hơn, không bị lẫn tạp âm bên ngoài

- Ưu điểm : không phải đục đàn để lắp , có thể sử dụng được trên nhiều đàn
- Nhược điểm : Trừ các loại pick up cao cấp , khá đắt tiền thì thường pick up không có bộ phận điều chỉnh âm thanh , không thể điều chỉnh sự cân bằng âm thanh theo ý muốn


Xem thêm: EQ Guitar là gì?

MẶT NẠ PHÒNG ĐỘC LẠI CHỐNG KHÍ ĐỘC

Tháng 4 năm 1915, vào một ngày trời râm mát, binh sĩ liên quân Anh - Pháp đang đồn trú dưới chiến hào, chiến trường hoàn toàn yên tĩnh. Đột nhiên từ phía quân Đức, một vùng chất khí màu xanh vàng như một màng yêu khí tràn tói theo gió bay về phía liên quân Anh Pháp. Vì không hề có phòng bị, liên quân Anh Pháp hoàn toàn hỗn loạn. Trong chiến hào vang lên tiếng ho, tiếng gào thét. Quân Đức đã xả khí clo về phía liên quân Anh Pháp. Đó là lần đầu tiên khí độc được sử dụng trong chiến tranh hiện đại. Từ đó mở màn cho cuộc chiến tranh hóa học.

Người ta đã sử dụng rất nhiều loại chất độc hóa học. Ngoài khí clo, người ta còn dùng khí độc gây tổn tại thần kinh như sarin, soman (C7H1602PF), có chất độc làm bỏng da, có chất độc gây ngạt (như phosgen cocụ v.v...

Để đổỉ phó với các loại vũ khí hóa học, các nhà khoa học đã phải tiến hành nghiên cứu trong một thời gian dài. Rõ ràng là việc tìm một sốchất để tiêu trừ một số chất độc nào đó chưa đủ. Cần phải tìm được một loại biện pháp chung có thể đối phó (chí ít với phần lớn) với chất độc.

Qua quá trình nghiên cứu người ta tìm thấy phần lớn các chất độc trong điều kiện nhiệt độ thường ở dạng chất lỏng hoặc chất rắn có nhiệt độ sôi khá cao. Trong khi đó thì oxy cần cho quá trình hô hấp lại có nhiệt độ sôi rất thấp (- 183°C). Oxy có nhiệt độ sôi thấp nên lực hấp dẫn giữa cácphân tử của chúng rất bé, còn các chất có nhiệt độ sôi cao thì lực hấp dẫn giữa các phân tử của chúng sẽ lớn.

Các nhà hóa học đã tìm được cách tách biệt hữu hiệu giữa oxy và các chất độc đó, là dùng than hoạt tính. Than hoạt tính được chế tạo bằng cách dùng các vật liệu chứa nhiều cacbon như gỗ hoặc tốt hơn là vỏ hạt hồ đào, vỏ dừa đem đốt ở nhiệt độ cao trong điều kiện thiếu không khí để biến thành than gỗ. Sau đó cho than gỗ xử lý bằng hơi nước quá nhiệt để loại bỏ lớp dầu trong các lỗ trong than gỗ, làm cho các lỗ trong than gỗ trở thành các lỗ trống liên thông với nhau và diện tích bề mặt của than gỗ sẽ trở nên rất lớn. Than gỗ qua quá trình xử lý như trên sẽ trở thành than hoạt tính.

Than hoạt tính thường có dạng những hạt nhỏ hoặc bột có màu đen. Diện tích bề mặt của than hoạt tính rất lớn. Trung bình 1g lượngthan hoạt tính có diện tích bề mặt hơn l000m2. Khi than hoạt tính tiếp xúc với các chất khí hoặc chất lỏng, do có diện tích bề mặt rất lớn nên than hoạt tính có thể hấp "thụ lên bề mặt nhiều loại phân tử. đặc biệt với các phân tử có lực hấp dẫn giữa chúng lớn. Nhờ đó một loại biện pháp có thể đối phó với đại đa số các chất độc đã được tìm ra, đó chính là các mặt nạ chống độc.

Hiện nay, người ta thưòng sử dụng các mặt nạ phòng độc chủ yếu dựa vào khả năng lọc của mặt nạ. Mặt nạ được tạo ra do một công cụ chế tạo bằng chất liệu lọc sắp xếp thành nhiều lớp. Trong các lớp lọc có các lớp lọc khói độc là những chất độc ở dạng các hạt rắn hoặc các giọt nhỏ chất độc ở dạng chất lỏng. Trong các tầng chất liệu lọc có thanhoạt tính dùng để hấp thụ các chất độc ở dạng hơi hoặc khí trong không khí. Để tăng cường hiệu quả phòng độc của than hoạt tính, trước hết người ta cho ngâm than hoạt tính vào các dung dịch có chứa các oxyt đồng, bạc, crom với lượng rất nhỏ để cho bề mặt than hoạt tính có chứa một lượng rất nhỏ các oxyt đó. Khi các chất độc bị hấp thụ lên bề mặt của than hoạt tính, do tác dụng xúc tác của các oxyt bạc, đồng, crom, các chất độc bị phân giải thành các chất không độc. Khi các chất độc bị lọc qua các lớp lọc, bị hấp thụ và tiêu độc đồng thòi cũng không ngừng cung cấp oxy cho sự hô hấp của người.

Giấy phép Creative Commons là gì?

Giấy phép Creative Commons là gì?

Giấy phép Creative Commons được tao ra bởi tổ chức phi lợi nhuận Creative Commons của Hoa Kỳ. Tổ chức này tạo ra Giấy phép Creative Commons với mục đích: giúp người dùng tự do chia sẻ, sử dụng hợp pháp những kiến thức, ý tưởng và sản phẩm. Giấy phép này ra đời vào ngày 16 tháng 12 năm 2002

Giấy phép Creative Commons là giấy phép quy định rõ người dùng có quyền được phép hoặc quyền không được phép trong khi sử dụng sản phẩm.

Nội dung trong Giấy phép Creative Commons ghi rõ quyền được sử dụng, quyền được sửa đổi, quyền đươc phát triển và quyền được phân phối lại sản phẩm đã được sửa đổi. Sản phẩm có thể là tài liệu, bài báo nghiên cứu, phần mềm, một bản nhạc, một đoạn video ...

Nội dung của Giấy phép Creative Commons có phần tóm tắt, ngắn gọn, dễ hiểu. Điều này thuận tiện cho tác giả của sản phẩm dễ đọc, dễ hiểu khi sử dụng giấy phép này. Khi đã hiểu nội dung Giấy phép này, tác giả có thể thay đổi, giới hạn quyền sử dụng sản phẩm theo ý muốn của mình.

Có mấy loại Giấy phép Creative Commons? 

Có 6 loại giấy phép Creative Commons: Tùy từng loại Giấy phép, tác giả sẽ sử dụng phù hợp với những quy định mong muốn của mình với sản phẩm.

a. Giấy phép Attribution CC BY


Giấy phép này cho phép cải tiến, chỉnh sửa, phát triển và phân phối sản phẩm. Nhưng sản phẩm vẫn phải ghi rõ "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm đó. Các tài liệu, đoạn video, bản nhạc ... thường sử dụng loại Giấy phép này.

b. Giấy phép Attribution - NoDerivs CC BY ND

Giấy phép này cho phép phân phối lại sản phẩm, thương mại hóa và phi thương mại sản phẩm. Nhưng người sử dụng không được phép thay đổi, chỉnh sửa, phát triển sản phẩm. Đồng thời, sản phẩm vẫn được ghi rõ "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm này.

c. Giấy phép Attribution - NonCommercian - ShareAlike CC BY-NC-SA

Giấy phép này cho phép chỉnh sửa, cải tiến và phát triển nhưng không được phép thương mại với sản phẩm. Sản phẩm mới sau khi cải tiến, phát triển phải được ghi rõ "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm gốc. Nội dung Giấy phép này cho sản phẩm mới bắt buộc phải ghi rõ các quyền giống các quyền mà tác giả cũ của sản phẩm cũ đã quy định

d. Giấy phép Attribution-ShareAlike CC BY-SA

Giấy phép này cho phép chỉnh sửa, cải tiến, phát triển và phân phối. Sản phẩm mới sau khi được chỉnh sửa - cải tiến - phát triển từ sản phẩm gốc, sản phẩm mới vẫn phải ghi "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm gốc. Các sản phẩm mới sau khi được chỉnh sửa - cải tiến - phát triển từ sản phẩm gốc, sản phẩm mới vẫn phải sử dụng loại Giấy phép này. Nội dung Giấy phép này cho sản phẩm mới bắt buộc phải ghi rõ các quyền giống các quyền mà tác giả cũ của sản phẩm cũ đã quy định

e. Giấy phép Attribution-NonCommercial CC BY-NC


Giấy phép này cho phép chỉnh sửa, cải tiến sản phẩm gốc và phát triển thành sản phẩm mới, nhưng không được phép thương mại với sản phẩm mới. Nội dung Giấy phép này ghi rõ "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm mới, các quyền của người tạo ra sản phẩm mới không cần giống các quyền mà tác giã cũ đã quy định.

f. Giấy phép Attribution-NonCommercial-NoDerivs CC BY-NC-ND

Giấy phép này hạn chế quyền nhiều nhất trong 6 loại giấy phép Creative Commons. Giấy phép này chỉ cho phép người sử dụng lấy và chia sẻ sản phẩm. Nhưng người sử dụng này vẫn phải ghi rõ "quyền tác giả" của người tạo ra sản phẩm đó. Đồng thời, người sử dụng này không được phép thay đổi, chỉnh sửa, cải tiến, phân phối sản phẩm.

Lợi ích khi sử dụng giấy phép Creative Commons

Khi sử dụng Giấy phép Creative Commons, người tạo ra sản phẩm sẽ được nắm giữ "quyền tác giả" của sản phẩm này.

Người tạo ra sản phẩm được quyền thay đổi quyền sử dụng sản phẩm theo mong muốn của mình.

Khi người khác sử dụng trái phép sản phẩm của tác giả, dựa vào thông tin quy định tác giả sử dụng trong Giấy phép Creative Commons, tác giả có quyền kiện và bắt người sử dụng trái phép đó thực hiện đúng những điều khoản của tác giả đã nói trong giấy phép.

Dựa vào Giấy phép Creative Commons, Pháp luật sẽ bảo vệ "quyền tác giả" của người tạo ra sãn phẩm.

Quyền sở hữu trí tuệ

Quyền sở hữu trí tuệ là quyền mà tác giả được sở hữu những phát minh, ý tưởng, sản phẩm của mình tạo ra.

Bản quyền là gì?

Bản quyền là toàn bộ quyền lợi của tác giả với 1 sản phẩm mà người đó tạo ra. Quyền lợi này của tác giả bao gồm: quyền được sử dụng, quyền được chỉnh sửa, quyền được phát triển, quyền được mua bán sản phẩm và quyền được định đoạt với sản phẩm.

Khi tác giả tạo ra sản phẩm, tác giả đương nhiên có "bản quyền" với sản phẩm đó.

Bằng sáng chế và Giấy phép

• Bằng sáng chế chứng minh "quyền sở hữu" ý tưởng, sáng tạo, sản phẩm của tác giả trong 1 thời hạn nhất định. Bằng sáng chế này sẽ do từng quốc gia cấp (tác giả xin cấp Bằng sáng chế ở quốc gia nào thì quốc gia đó sẽ cấp cho tác giả). Căn cứ vào Bằng sáng chế này, pháp luật của quốc gia đó sẽ bảo vệ quyền lợi của tác giả. Tùy từng quốc gia, người nào đăng ký Bằng sáng chế trước, người đó có "quyền sở hữu" với sản phẩm. Nếu người trước đã đăng ký Bằng sáng chế mà không còn tiếp tục hoạt động sáng tạo, phát triển ý tưởng và hoàn thiện sản phẩm, trong khi người sau vẫn đang tiếp tục nghiên cứu, phát triển sản phẩm, Bằng sáng chế này sẽ được chuyển cho người sau. Lúc này, "quyền sở hữu" sản phẩm, ý tưởng, sáng tạo thuộc về người sau. Khi có Bằng sáng chế, tác giả được quyền cấm người khác làm, sử dụng, bán, hoặc phân phối các sản phẩm, ý tưởng, sáng tạo mà không được phép trong phạm vi lãnh thổ của quốc gia cấp bằng.

• Giấy phép thể hiện rõ người dùng được phép làm gì hoặc không được phép làm gì với sản phẩm. Thông qua Giấy phép, người dùng sẽ biết và thực hiện đúng theo quy định của tác giả với sản phẩm đó. Phạm vi sử dụng Giấy phép là ở tất cả các Quốc gia. Giấy phép của sản phẩm luôn yêu cầu người dùng phải "ghi công" của tác giả.

Tại sao Trung ương lại được viết tắt bằng chữ TW?

Viết tắt như vậy là có lý do. Nhiều quảng cáo người ta cố tình viết sai cho người đọc luận và do đó nhớ lâu. Đó là thủ đoạn quảng cáo. Nhưng ở đây thì lý do hoàn toàn khác. Thuở ban đầu, khi mới có khái niệm trung ương (ý trung ương Đảng) người ta đang dùng máy chữ tay do Pháp, Đức sản xuất là chính. Trên các máy chữ như vậy không hề có chữ Ư. Để tiện, cán bộ ta mới dùng chữ W thay thế vào chữ Ư - TƯ thành TW nghĩa là trung ương (do không có chữ ư trên máy). Dùng nhiều rồi quen. Bây giờ có máy vi tính rồi vẫn quen hiểu TW là TƯ, tựa như là khi có thương hiệu rồi mà cần đổi tên thì thường kèm cả tên cũ. 

Thí dụ: Thông tấn xã Liên Xô là TASS (viết tắt). Nay là Liên Bang Nga thừa kế cho nên mới có ITAR-TASS. ITAR là thông tấn xã nước Nga. Dài dòng nhưng nó là thương hiệu mới thừa kế thương hiệu cũ.
Vậy chữ TW hoàn toàn có thể bỏ và dùng TƯ nhưng không ai chịu bỏ vì nó đã trở thành ngôn ngữ dễ hiểu. Trong thực tế có nhiều trường hợp dùng sai về sau quen dùng và vì lý do đó cái sai trở thành cái đúng. Chẳng hạn, năng suất (đúng) nói thành năng xuất (sai) nhưng bây giờ không ai cãi đúng sai mà cứ hiểu cả hai đều đúng.

cv là gì?

CV là từ viết tắt của Hồ sơ xin việc (curriculum vitae) là một tập văn bản tài liệu tóm tắt về bản nhân, quá trình được giáo dục, đào tạo và liệt kê các kinh nghiệm làm việc dùng để xin việc làm. Trong đó, tờ lý lịch trích ngang thường được nhà tuyển dụng quan tâm đầu tiên khi nhận hồ sơ của người xin việc vì nó đóng vai trò cung cấp thông tin quan trọng cho người sử dụng lao động.

Một sơ yếu lý lịch nói chung là ngắn gọn, chỉ chứa các kinh nghiệm làm việc trực tiếp liên quan đến công việc ứng thí. Một số sơ yếu lý lịch dùng các từ khóa mà người thuê nhân công có thể đang tìm, có xu hướng tô đẹp thêm cho ứng viên, chứa các từ ngữ thể hiện nhiệt huyết.

Ngày nay, các sơ yếu lý lịch hay có thêm mục kể về các khả năng làm việc với máy tính (ví dụ như soạn thảo văn bản) do máy tính đang được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong mọi lĩnh vực.

Ở Việt Nam hiện nay, nhiều khi các nhà tuyển dụng yêu cầu các sơ yếu lý lịch phải được đóng dấu chứng nhận và ký của Ủy ban Nhân dân phường, Ủy ban Nhân dân xã, hay một cơ quan có uy tín. Các Ủy ban Nhân dân chỉ chứng nhận khi sơ yếu lý lịch được điền theo đúng một khuôn mẫu in sẵn. Mẫu in sẵn có mục về lịch sử gia đình.

Ngoài ra còn 1 số các trang web giúp cho người tìm việc tìm được những mẫu hồ sơ xin việc hay sơ yếu lý lịch mà họ chia sẻ ví dụ như Vietnamworks.com.

Nên xem: 

• Cấu trúc của một CV
• Những lưu ý khi viết CV?
• Các bước cơ bản để có được CV tốt
• Hoàn thành 1 CV khi có quá ít/ nhiều thông tin.
• Làm thế nào để hồ sơ trực tuyến của bạn nổi bật?

Nhật thực là gì?

Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời và quan sát từ Trái Đất, lúc đó Mặt Trăng che khuất hoàn toàn hay một phần Mặt Trời. Điều này chỉ có thể xảy ra tại thời điểm sóc trăng non khi nhìn từ Trái Đất, lúc Mặt Trời và Mặt Trăng giao hội và bóng của Mặt Trăng phủ lên Trái Đất. Trong lúc nhật thực toàn phần, đĩa Mặt Trời bị che khuất hoàn toàn. Với nhật thực một phần hoặc hình khuyên, đĩa Mặt Trời chỉ bị che khuất một phần.

Nếu Mặt Trăng có quỹ đạo tròn hoàn hảo, gần hơn Trái Đất một chút, và trong cùng mặt phẳng quỹ đạo, sẽ có nhật thực toàn phần xảy ra mỗi lần trong một tháng. Tuy nhiên, quỹ đạo của Mặt Trăng nghiêng hơn 5° so với mặt phẳng quỹ đạo của Trái Đất quanh Mặt Trời (xem mặt phẳng hoàng đạo), do vậy bóng của Mặt Trăng lúc trăng non thường không chiếu lên Trái Đất. Để hiện tượng nhật thực cũng như nguyệt thực xảy ra, Mặt Trăng phải đi qua mặt phẳng quỹ đạo của Trái Đất. Hơn nữa, quỹ đạo của Mặt Trăng có hình elip, và nó thường ở đủ xa Trái Đất khiến cho kích cỡ biểu kiến của nó không đủ lớn đểche khuất hoàn toàn Mặt Trời lúc nhật thực. Mặt phẳng quỹ đạo của Mặt Trăng và của Trái Đất mỗi năm cắt nhau tại các điểm nút lên và nút xuống của quỹ đạo; và có ít nhất là 2 và nhiều nhất là 5 lần nhật thực xảy ra trong một năm, cũng không thể có nhiều hơn hai lần nhật thực toàn phần trong cùng một năm.Tuy nhiên, tại một nơi cụ thể trên Trái Đất, hiện tượng nhật thực toàn phần xảy ra là rất hiếm bởi vì bóng của Mặt Trăng trong lúc hiện tượng này xảy ra đổ lên Trái Đất theo một dải hẹp và trong thời gian ngắn, với lần lâu nhất khoảng 7 phút (nhật thực toàn phần ngày 20 tháng 7, 1955).

Hiện tượng che khuất là hiện tượng của tự nhiên. Tuy thế, trong lịch sử cổ đại và quan niệm của một số người hiện đại, nhật thực thuộc về hiện tượng siêu nhiên. Hiện tượng nhật thực toàn phần gây ra sự sợ hãi đối với người dân thời cổ đại do thiếu hiểu biết về thiên văn học, khi Mặt Trời dường như biến mất vào ban ngày và bầu trời tối đen trong vài phút.

Rất nguy hiểm cho mắt khi nhìn trực tiếp vào Mặt Trời. Do vậy để quan sát hiện tượng nhật thực trực tiếp cần sử dụng các loại kính bảo vệ mắt hoặc quan sát gián tiếp hình ảnh lúc nhật thực. Nhưng khi xảy ra hiện tượng nhật thực toàn phần, mắt có thể an toàn quan sát hiện tượng này trong lúc Mặt Trăng che khuất hoàn toàn Mặt Trời. Những người ưa thích hiện tượng này thường đi du lịch đến những nơi sắp xảy ra để chứng kiến và chụp ảnh.

Theo Wikipedia

Mặt Trăng Máu

Mặt Trăng Máu là hiện tượng đặc biệt của nguyệt thực toàn phần. Khi Trái Đất che phủ hoàn toàn Mặt Trăng lúc đó, Mặt Trời sẽ chiếu ánh sáng vào Mặt Trăng nhưng thay vì có màu vàng như thường lệ Mặt Trăng sẽ có màu đỏ, vì vậy người ta gọi là hiện tượng “Mặt Trăng Máu”.

Theo các nhà khoa học cho biết ánh sáng từ Mặt trời bao gồm các màu sắc với nhiều bước sóng khác nhau. Khi ánh sáng này xuyên qua lớp khí quyển Trái đất, do hiện tượng tán xạ, các bước sóng ngắn như màu xanh, tím... sẽ bị khí quyển hấp thụ gần như hoàn toàn, chỉ còn ánh sáng có màu về phía đỏ - với bước sóng ánh sáng dài là có khả năng xuyên qua bầu khí quyển nhiều nhất.

Đồng thời, bầu khí quyển Trái đất như là một thấu kính hội tụ khổng lồ làm cho ánh sáng đỏ đi xuyên qua có xu hướng lệch về trục chính của vùng bóng tối. Ánh sáng này đã chiếu rọi Mặt trăng khi nó đi qua vùng này. Do đó, ta thấy Mặt trăng có màu đỏ khi diễn ra nguyệt thực.

Lý giải về hiện tượng Mặt Trăng có màu đỏ kì bí này các nhà khoa học cho biết, Mặt Trăng có thể có nhiều màu sắc lạ như vàng, xám, da cam, đỏ. Mặt Trăng có màu sắc gì sẽ phụ thuộc vào lượng bụi trong khí quyển. Lượng tro bụi càng nhiều thì màu sắc của Mặt Trăng càng đậm.

Lời tiên tri cho những điềm dữ có thể xảy ra

Từ thời cổ đại, nhiều dân tộc trên thế giới đã quan sát thấy hiện tượng thiên văn kỳ thú này. Tuy nhiên, với những khả năng nhận thức còn chưa hoàn thiện cũng như chưa có sự hỗ trợ của những công cụ quan sát hỗ trợ nên khiến nhiều tôn giáo và các dân tộc khác nhau đã nhận thức theo tín ngưỡng cho rằng đó là điềm báo dữ sắp xảy ra, thậm chí còn cho rằng đó là dấu hiệu ngày tận thế của Trái Đất.

Mặt Trăng có thể có nhiều màu sắc lạ như vàng, xám, da cam, đỏ tùy thuộc vào lượng bụi trong khí quyển

Người Trung Quốc khi quan sát hiện tượng nguyệt thực xảy ra đã cho rằng mặt trăng đã bị rồng hoặc gấu ăn mất. Và hình ảnh Mặt Trăng bị nhuốm đỏ là điềm dữ, báo hiệu nạn dịch đói sắp xảy ra.

Hay như Nhật Bản, một quốc gia thường xuyên xảy ra hiện tượng động đất, nên người dân đất nước này đã nghĩ rằng Mặt Trăng Máu xuất hiện đồng nghĩa với động đất sẽ xảy ra.

Còn đối với nhóm người tôn giáo, họ cho rằng đó là sự trừng phạt đối với loài người. Hình ảnh mặt trăng đỏ rực gắn liền với cái chết và hủy diệt của Trái đất.

Nhưng đối với các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu thiên văn cho rằng đây chỉ là hiện tượng tự nhiên không có bất cứ tai ương hay ảnh hưởng gì, và còn là hiện tượng kỳ thú đáng mong đợi.

Tiền Tip là gì?

TIP trong tiếng Anh ngoài những nghĩa khác còn có nghĩa là tiền quà biếu cho người phục vụ tiền boa được đọc trại từ tiếng Pháp 'POURBOIRE' cũng có nghĩa là tiền biếu thêm cho người phục vụ

Tại Anh hay Italy, tiền tip thông thường khoảng 10%. Ở Tây Ban Nha, ở các nhà hàng, tiền tip từ 7-13% tùy vào mức độ dịch vụ mà bạn nhận được. Ở Pháp, nếu thấy có dòng chữ “Service compirs” ở dưới cùng của hóa đơn có nghĩa thực khách không cần phải tip, tùy vào sự hào phóng khách có thể tự tip thêm. Ở Đức, không nên đề nghị các tiếp viên trả lại bạn vài cent tiền thừa vì họ sẽ nghĩ rằng mình phục vụ không tốt.

Rất nhiều nhà hàng ở châu Âu thường tiền tip đi kèm trong hóa đơn và luôn cả thuế và du khách không phải trả một khoản nào. Tuy nhiên, tiền tip vẫn được hoan nghênh tại đây.

Cực quang

Trong thiên văn học, cực quang là một hiện tượng quang học được đặc trưng bởi sự thể hiện đầy màu sắc của ánh sáng trên bầu trời về đêm, được sinh ra do sự tương tác của các hạt mang điện tích từ gió mặt trời với tầng khí quyển bên trên của hành tinh. Các cực quang mạnh nhất thường diễn ra sau sự phun trào hàng loạt của Mặt Trời. Các dải sáng này liên tục chuyển động và thay đổi làm cho chúng trông giống như những dải lụa màu trên bầu trời. Đây có thể coi là một trong những hình ảnh đẹp của tự nhiên.

Nam cực quang

Trên Trái Đất, Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên Vương Tinh và Hải Vương Tinh, các cực quang được sinh ra do tương tác của các hạt trong gió mặt trời với từ trường của hành tinh, và vì thế chúng là rõ nét nhất ở các vĩ độ cao gần các cực từ. Vì lý do này, cực quang diễn ra ở Bắc bán cầu Trái Đất được gọi là bắc cực quang, hay ánh sáng bắc cực; và ở Nam bán cầu thì là nam cực quang. Tuy nhiên, cực quang cũng diễn ra trên Kim Tinh và Hỏa Tinh mà chúng lại gần như không có từ trường của hành tinh. Trên Kim Tinh, các phân tử của khí quyển được tích tụ năng lượng trực tiếp từ gió mặt trời; trên Hỏa Tinh, các cực quang diễn ra gần các điểm dị từ khu vực trong lớp vỏ hành tinh, là tàn dư của từ trường cũ của hành tinh (giả thiết) mà ngày nay không còn tồn tạinữa.

Bắc cực quang

Trên Trái Đất, cực quang diễn ra khi các đới bức xạ Van Allen trở nên "quá tải" với các hạt cao năng lượng, sau đó chúng đổ xuống các đường sức từ và va chạm với lớp trên của bầu khí quyển Trái Đất.

Truyền thuyết Dream Catcher

Nói tới dân da đỏ, chắc chúng ta cũng ít nhiều biết tới một phần văn hóa của họ, với những bộ lạc, chiến binh, những thầy phù thủy,... hay những vật như mũ lông chim, tầu thuốc,.. Và một phần không thể không nhắc tới đó là người da đỏ rất hay làm bùa, để bảo vệ bản thân họ khỏi những điều xấu xa hay quý dữ.

Bộ tộc Ojibwa là một trong ba nhóm người da đỏ bản địa lớn nhất nước Mỹ, là những dân tộc đầu tiên phía bắc của Mexico. Hiện nay tuy không còn giữ thế mạnh trên vùng lãnh thổ Mỹ, thì một trong những loại bùa của họ vẫn được sử dụng, yêu mến và tin tưởng bởi rất nhiều người da trắng nói riêng và rất nhiều người trên thế giới nói chung. Đó là Dream Catcher.

Bộ tộc Ojibwa tin rằng màn đêm luôn chứa đựng những giấc mơ đẹp và những giấc mơ xấu. Trong văn hóa của Ojibwa, Dream Catcher là một loại bùa được treo đầu giường để bảo vệ những đứa trẻ đang ngủ khỏi những cơn ác mộng.

Dream Catcher bắt nguồn từ văn hóa người da đỏ và trở nên đặc biệt phổ biến trong những năm sáu mươi và bảy mươi sau khi nhiều nhóm bên ngoài nền văn hóa người Mỹ bản địa đã bắt đầu thiết kế chúng và thương mại hóa để thu lợi nhuận hàng loạt. 

Nguyên bản của Dream Catcher được làm thủ công (handmade) từ gỗ của cây liễu, bên trong chiếc vòng là những sợi dây được đan lỏng rồi thắt dần về phía trung tâm. Sau đó, nó sẽ được trang trí với những vật như các hạt hoặc lông vũ. Khi những Dream Catcher được làm từ thân của cây liễu và gân, chúng không ngụ ý kéo dài mãi mãi mà là sẽ héo úa và co lại khi đứa trẻ bước vào tuổi thành niên.

Hình tròn của Dream Catcher tượng trưng cho vòng tròn cuộc sống, không có điểm khởi đầu cũng như điểm kết thúc. Các bộ lạc người da đỏ có nhiều loại dream-catcher khác nhau cho mình nhưng ý nghĩa tượng trưng của nó đều giống nhau.

Ngày nay, nhiều người trên thế giới tin rằng, bùa chú này không chỉ linh ứng với trẻ em mà cả người lớn cũng có tác dụng. Khi 1 chiếc Dreamcatcher được treo ở nơi bạn ngủ, nó sẽ lắc lư trong không gian ban đêm và bắt những giấc mơ đến với bạn. Theo Terri J. Andrews: "Những giấc mơ đẹp sẽ đi qua các vòng lưới rồi trượt xuống những chiếc lông vũ tới người ngủ còn những giấc mơ xấu sẽ bị kẹt lại ngoài lưới và tan biến đi trong ánh nắng bình minh".

Tổng hợp từ Internet

LGBT là gì?

LGBT là viết tắt chỉ nhóm người đồng tính nữ (Lesbians), đồng tính nam (Gays), song tính (Bisexuals) và chuyển giới tính (Transgender).

Duy chỉ có Bisexual là từ còn lạ so với nhiều người, đó là từ dùng để chỉ những người yêu thích hoặc có quan hệ tình dục với cả hai phái nam và nữ. Người bisexual có thể là nam hay là nữ.

 Cộng đồng thường gọi chung là LGBT.

Vùng cấm bay là gì? Tại sao lại có vùng cấm bay?

Chỉ vài thập kỷ sau khi được phát minh, máy bay đã trở thành một trong những vũ khí nguy hiểm nhất trong chiến tranh. Trong một cuộc tấn công của Phát xít Tây Ban Nha vào thành phố Guemica năm 1937, các máy bay của Phát xít đã tàn phá thành phố với hơn 40 tấn thuốc nổ và bom các loại. Sau cuộc tấn công, toàn bộ thành phố chỉ còn lại một đống đổ nát, và có hơn 1600 người thiệt mạng. Cuộc tấn công khiến cả Thế giới kinh hoàng và phẫn nộ, tuy nhiên các tổ chức Quốc tế lúc đó quá yếu để có thể ngăn chặn cuộc tấn công.

Ngày nay, Liên Hiệp Quốc và Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã áp đặt những vùng cấm bay để ngăn chặn những tội ác từ trên không như cuộc tấn công năm 1937. Những vùng cấm bay này sẽ được thiết lập ở những nước có nội chiến, nhằm ngăn chặn các lực lượng bên ngoài nhúng tay vào, cũng như bảo vệ dân thường tránh khỏi các cuộc tấn công đẫm máu. Các máy bay xâm phạm vùng cấm bay mà không quay trở lại hoặc hạ cánh sau cảnh báo sẽ lập tức bị bắn hạ. Bài viết này sẽ giúp chúng ta tìm hiểu kỹ hơn về vùng cấm bay, cách hoạt động cũng như các quy tắc rắc rối mà NATO áp đặt cho chúng.

Nguồn gốc và lịch sử

Vùng cấm bay đầu tiên được áp đặt trên lãnh thổ của Iraq , trong cuộc chiến lật đổ chính quyền của tổng thống Saddam Hussein. Cuộc chiến đã khiến hàng trăm ngàn người Kurd tại Iraq phải bỏ chạy lên vùng đồi núi cằn cỗi gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Để giải cứu những người Kurd, Liên Hiệp Quốc đã tổ chức những đội cứu hộ đồng thời cung cấp lương thực và vật phẩm thiết yếu cho họ. Cùng lúc đó, Liên Hiệp Quốc công bố vùng cấm bay đầu tiên, yêu cầu quân đội của Hussein không được can thiệp vào các nỗ lực cứu trợ.

Năm 1992, vùng cấm bay thứ 2 được thiết lập nhằm bảo vệ những người hồi giáo Shiite trong cuộc nổi dậy ở Iraq . Khi các má bay của Shaddam Hussein xâm phạm vùng cấm bay này, lập tức bị bị bắn hạ bởi tên lửa. Lệnh cấm được tiếp tục cho đến khi Mỹ lật đổ được chính quyền Shaddam Hussein năm 2003.

Năm 1993, sau sự tan rã của Ba Tư và những cuộc nội chiến đẫm máu, Liên Hiệp Quốc đã phải áp đặt một vùng cấm bay lên lãnh thổ Bosnia và Herzegovina . Kiểm soát toàn bộ máy bay quân sự trong khu vực và ngăn chặn những cuộc tấn công các nước láng giềng của Bosnia . Sau đó, vùng cấm bay được mở rộng, NATO đã tấn công và tiêu diệt toàn bộ tên lửa phòng thủ của Bosnia để các máy bay tuần tra có thể hoạt động.

Gần đây nhất là cuộc nội chiến tại Libya năm 2011. Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc đã áp đặt điều lệnh trong đó cấm tất cả hoạt động trên không phận của Libya , trừ các hoạt động cứu trợ và tuần tra. Bên cạnh đó Liên Hiệp Quốc còn cho phép các thành viên được sử dụng tất cả các biện pháp cần thiết để ngăn chặn việc xâm phạm cũng như bảo vệ dân thường Libya .

Vùng cấm bay hoạt động như thế nào?

Thẩm quyền pháp lý để thiết lập một vùng cấm bay dựa trên Điều 42 của bộ luật Liên Hiệp Quốc. Trong đó nói rằng nếu ngoại giao không thể giải quyết các mối đe dọa hòa bình Thế giới, Liên Hiệp Quốc sẽ cho phép áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn. Do đó, để thiết lập một vùng cấm bay, tước hết cần sự chấp thuận của 15 thành viên Hội Đồng bảo an Liên Hiệp Quốc. Trong đó, một trong năm thành viên thường trực là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc đều có quyền phủ quyết. Trong cuộc xung đột tại Libya , việc thiết lập vùng cấm bay đã bị phủ quyết bởi Nga và Trung Quốc, tuy nhiên sau đó đã bị thuyết phục khi bỏ phiếu.

Sau khi Liên Hiệp Quốc chấp thuận việc áp đặt vùng cấm bay, phải có một thành viên đứng ra nhận việc tổ chức và thực thi lệnh cấm bay đó. Đối với sự kiện ở Libya , NATO đã đứng ra để áp đặt lệnh cấm bay. Việc đứng lên và thực thi lệnh cấm bay không đơn giản chỉ là cung cấp máy bay, tên lửa hay quân đội để ngăn chặn các hành vi xâm phạm, mà các thành viên còn phải tuân thủ theo những quy tắc được đề ra. Trong đó sẽ quy định việc sử dụng vũ lực trong những trường hợp nào, sử dụng ở phạm vi nào cũng như có thể điều động bao nhiêu lực lượng của quân đội. Quy tắc này được gọi là RoEs.

Vùng cấm bay áp đặt đối với Libya dựa trên những tiêu chí cơ bản nhất. Nó cấm bất kỳ chuyến bay nào vào không phận của Lybia, ngoại trừ phục vụ cho các hoạt động nhân đạo, cung cấp vật tư ý tế, thực phẩm và việc sơ tán công dân nước khác ra khỏi vùng xung đột.

RoEs và việc bảo vệ vùng cấm bay

Trong chiến tranh Iraq , lực lượng không quân của Liên Hiệp Quốc bị hạn chế bởi các quy tắc RoEs. Trong khi đó tại Libya, Liên Hiệp Quốc đã ủy quyền nhiều hơn cho NATO với việc có thể thể thực hiện những ‘biện pháp cần thiết’ để ngăn chặn những hành vi xâm phạm.


Kết quả là, trong chiến dịch Odyssey Dawn năm 2011, Hải quân Mỹ và một tàu chiến của Anh đã phóng một loạt 112 tên lửa Tomahawk vào các mục tiêu quân sự của Libya, làm tê liệt radar và thiết lập một hệ thống tên lửa chống máy bay. Mục đích là để giải phóng không phận và đảm bảo an toàn cho các máy bay tuần tra của NATO.

Sau đó, Mỹ đã phái các máy bay không người lái để thăm dò và đánh giá mức độ thiệt hại sau cuộc tấn công đầu tiên. Tiếp theo, các máy bay gây nhiễu radar được Hải quân Mỹ phái đi như một biện pháp bổ sung, nhằm vô hiệu hóa những gì còn lại của hệ thống phòng không Libya . Tiếp đó các máy bay của Mỹ và NATO tấn công các căn cứ không quân của chính phủ Libya , nhằm mục đích làm giảm khả năng tấn công phiến quân và gây thiệt hại cho dân thường từ những cuộc tấn công bằng máy bay của chính phủ Libya .

Công việc tuần tra trên không cũng khá phức tạp, theo các báo cáo họ chỉ có 4 giờ đồng hồ để gửi các thông tình báo mới nhất. Công việc yêu cầu thu thập cả dữ liệu về vị trí của các máy bay liên minh, phát hiện các vật thể bay lạ và nghiên cứu cả dữ liệu thời tiết. Khi phát hiện một vật thể bay lạ từ báo cáo của máy bay do thám, họ sẽ phải xác định xem nó có phải máy bay thù địch hay chỉ là một sự xâm phạm không phận do nhầm lẫn. Trước khi có bất cứ hành động nào, họ đều phải nhận chỉ thị rõ ràng từ căn cứ chỉ huy trên mặt đất. Đôi khi thời gian tuần tra kéo dài, khiến các máy bay phải được tiếp nhiên liệu trên không để tiếp tục công việc.

Vùng cấm bay có thực sự hiệu quả?

Theo các chuyên gia, việc thực thi lệnh cấm bay tại Libya trong một thời gian dài có thể sẽ là thách thức lớn đối với NATO. Trung tâm đánh giá chiến lược và Ngân sách dự trữ ước tính chi phí để áp đặt lệnh cấm bay trên toàn bộ lãnh thổ Libya trong sáu tháng là từ 3 đến 8 tỉ USD.

Ngoài ra, các máy bay tuần tra và phi công của NATO cũng gặp rất nhiều rủi ro. Vào năm 1995 tại Bosnia, một báy bay F-16 của Mỹ do Đại úy Scott O’Grady điều khiển khi đang tuần tra đã bị hạ bởi một tên lửa đất đối không. Grady đã buộc phải nhảy dù vào lãnh thổ Serbia , sau đó trải qua 6 ngáy vật lộn trong rừng. May mắn ống đã tìm được cách liên lạc vô tuyến và cuối cùng đã được giải cứu bởi một nhóm lính thủy đánh bộ.

Tại Iraq , thủ tướng Saddam Hussein đã trao giải thưởng 14.000 USD cho bất cứ ai có thể bắn hạ máy bay tuần tra của liên minh. Ngay tại Libya, khi mà các hệ thống phòng thủ chống máy bay của chính phủ bị phá hủy, các máy bay cua NATO vẫn có khả năng bị bắn hạ bởi các tên lửa cá nhân. Theo một báo cáo của Nga, tổng thống Gaddafi có tời hơn 1000 tên lửa cá nhân loại này, và đã được phân phát cho những kẻ ủng hộ.

Một câu hỏi được đặt ra là vùng cấm bay liệu có thực sự hiệu quả, ngăn chặn được những vụ tấn công thảm sát vào người dân. Tại Bosnia, vùng cấm bay cũng không thể ngăn chặn cuộc thảm sát hơn 7000 người Hồi giáo Bosnia vào năm 1995. Các lực lượng bộ binh, xe tăng … của chính phủ vẫn còn quá lớn mạnh so với lực lượng nổi dậy. Do đó, một số người đã chỉ trích các vùng cấm bay như một biện pháp nửa vời, không ngăn chặn được cuộc chiến. Theo họ, biện pháp duy nhất là Mỹ và các nước phương Tây phải lật đổ chính quyền Gaddafi bằng vũ lực mạnh mẽ.

Tuy nhiên tổng thống Obama trong một bài phát biểu vào tháng 3 năm 2011 cho rằng, những động thái như vậy sẽ vượt quá mục đích của Liên Hiệp Quốc, gây nhiều tổn thất và thương vong, đồng thời sẽ khó có thể nhận được sự đồng thuận của các nước láng giềng. Do đó cho đến hiện nay, các vùng cấm bay vẫn đang được duy trì hoạt động.

Tham khảo: HowStuffWork

Che Guevara

Ernesto Guevara de la Serna (1928-1967), thường được biết đến với tên Che Guevara (phiên âm là Chê Ghê-va-ra), El Che hay đơn giản là Che, là một nhà cách mạng Mác-xít nổi tiếng người Argentina, là thầy thuốc, người tạo ra học thuyết quân đội, nhà lãnh đạo quân du kích và phong trào cách mạng Cuba. Kiểu ảnh của ông chụp sau này đã trở thành biểu tượng văn hóa ở khắp mọi nơi trên thế giới.

Tuổi thơ và truyền thống gia đình

Che Guevara sinh ngày 14 tháng 6 năm 1928 tại Rosario, Argentina. Cha là Ernesto Guevara Lynch, mẹ là Celia dela Serna một phụ nữ cấp tiến. Gia đình rất giàu truyền thống. Ông nội là Roberto người sáng lập nên Hội Nông thôn Argentina, một tổ chức nhiều thế lực của những đại địa chủ. Còn ông ngoại Juan Martin là nhà hoạt động chính trị rất tích cực trong những ngày đầu của Liên đoàn Công dân Cấp tiến (UCR). Đây chính là đảng phái chính trị đầu tiên ở Argentina đã giành được sự ủng hộ rộng rãi của dân chúng khi ra đời vào thời điểm xảy ra cuộc Cách mạng năm 1890. Che còn có một cụ tổ là người đã từng đi tìm vàng ở California miền tây nước Mỹ.

Gia đình sống tại thị trấn Caraguatay, tỉnh Misiones, vùng đông bắc Argentina, sau chuyển tới San Isidro, một quận lị ngoại ô thủ đôBuenos Aires rồi tới ngụ cư tại Altor Gracia một thị trấn vùng đồi là thuộc tỉnh Cordoba.

Năm 2 tuổi Che bị viêm phổi nặng, điều này đã làm khởi phát căn bệnh, mà như mẹ Che nói, nó là một yếu tố rất quan trọng cấu thành nên ý chí sắt đá của Che, là bệnh suyễn.

Khi còn nhỏ Che rất thích xem phim và đọc truyện về những câu chuyện phiêu lưu của Jack London, Jules Verne.

Chuyến đi khởi đầu

Ngày 1 tháng 1 năm 1950, Che Guevara bắt đầu cuộc hành trình đầu tiên của mình với dự định kết hợp vui chơi và công việc, bằng chiếc xe đạp Micron có gắn động cơ. Bắt đầu chuyến đi hướng về phía tây, băng qua khu đồng bằng Pampas ở phía bắc. Cuộc hành trình có chiều dài lên tới 4.500 km. Anh đã sống, giúp việc trong khu người mắc bệnh phong Chanar một thời gian và làm việc trong đội xây dựng xa lộ quốc gia, rồi đội thuyền buôn của Argentina.

Tháng 10 năm 1951 anh đã hội ngộ với một người bạn thân là Alberto Granado tại Córdoba. Anh đã đề nghị hai người cùng thực hiện chuyến đi Bắc Mỹ.
Hành trình xuyên châu Mỹ Latinh
Tại Peru, hai người đã tới thăm khu người mắc bệnh phong Sanpablo. Sau đó họ lại xuôi theo dòng sông Amazon đến Colombia và Venezuelatrên chiếc bè có tên là Mambo Tanga. Tại Venuzuela hai người chia tay nhau, Alberto ở lại, nhận việc chăm sóc bệnh nhân phong còn Che quay trở lại Argentina để hoàn tất chương trình học đại học.Alberto đã đồng ý, và không lâu sau đó, ngày 29 tháng 12 năm 1951 hai người đã lên đường, bắt đầu chuyến hành trình đến các nước châu Mỹ Latinh khác bằng chiếc xe mô-tô La Poderosa II 500 phân khối của Alberto. Họ đã đi qua hầu hết các nước trong vùng. Hai tháng sau ngày khởi hành, họ tới Chile, tại đó chiếc xe máy bị hỏng và phải bỏ lại giữa chừng. Hai người vẫn tiếp tục đi qua Chile, Bolivia và Peru.

Trong Nhật ký du hành của mình, Che đã cho thấy sự thay đổi trong con người anh là rất lớn. Cuộc hành trình đã hình thành trong anh lòng thương cảm những con người nghèo hèn và tinh thần chống đế quốc mãnh liệt.

Tiếp tục lên đường

Hoàn thành chương trình học không mấy khó khăn, ngày 16 tháng 6 năm 1953 tốt nghiệp bác sĩ, anh lại tiếp tục cuộc hành trình trở lại châu Mỹ Latinh cùng với Carlos Calica Ferre, một người bạn thân từ nhỏ ở Córdoba.

Chuyến đi bắt đầu ngày 7 tháng 7 năm 1953, hai người đi xe lửa tới Bolivia, họ tới thủ đô Lapaz vào ngày 24 cùng tháng. Lúc này tình hình chính trị ở quốc gia này rất căng thẳng. Vài tháng sau, hai người lại đi chu du khắp Peru, Ecuador, rồi Costa Rica, sau đó ở lại Guatemala trong khoảng 9 tháng. Tại đây, Che đã gặp Hilda Gadea, một phụ nữ Peru lưu vong, người sau này đã trở thành vợ. Cô đã giới thiệu hai người với những người Cuba trong phong trào 26 tháng 7, đang sống lưu vong tại đây, trong số đó có Nico Lopez, người mà về sau đã đặt cho anh biệt danh Che.

Sau một thời gian làm việc tại bệnh viện, anh lại lên đường dến Mexico, tại đây, anh đã được giới thiệu với Fidel Castro Ruz (tháng 7 năm 1955) và không lâu sau lần gặp gỡ đó, anh đã tự nguyện tham gia vào nhóm viễn chinh của những người Cuba.
Chiến đấu

Tháng 4 năm 1956, anh bắt đầu được huấn luyện quân sự cùng với những người Cuba khác và là một trong những học viên xuất sắc nhất.

Hai tháng sau, ngày 24 tháng 6, Che và Fidel cùng những người Cuba lưu vong khác đã bị chính quyền Mexico bắt giữ và giam tại nhà tù Miguel Schultz. Ngày 31 tháng 7 họ ra tù và lại tiếp tục khóa huấn luyện.

Ngày 25 tháng 11 năm 1956 cùng với 82 người khác vượt biển trở về Cuba trên con tàu Granma (là từ viết tắt của Grand Mother—bà) với tư cách là một thành viên trong Tổng tham mưu của quân du kích. Ngày 2 tháng 12 họ đã bí mật đổ bộ lên hòn đảo Cuba.
Chiến tranh du kích

Sau khi đổ bộ vào đảo quốc Cuba, quân du kích đã sử dụng nghệ thuật chiến tranh du kích, phát động nhiều cuộc chiến như: trận Algeria del Pio (21 thành viên bị tử trận) chiếm giữ được trại La Plata, trận Arroyo del Infierno, El Uvero... Nhờ sử dụng chiến tranh du kích nên chỉ với lực lượng ít nhưng họ vẫn giành nhiều chiến thắng quan trọng như vào tháng 6 năm 1958, 320 quân cách mạng đã phải chống lại 1 vạn quân chính quy của chế độ Batista. Cuộc chiến kết thúc, chính quyền vẫn không tiêu diệt được quân cách mạng mà còn bị tổn thất 1.000 quân và 400 quân khác thì bị quân cách mạng bắt làm tù binh.[cần dẫn nguồn]

Ngày 21 tháng 7 năm 1957, Che được Fidel Castro thăng hàm Thiếu tá trước cả Raul Castro và Juan Almeida và giao trách nhiệm thành lập Đội quân số 4 của quân nổi dậy. Chỉ một tháng sau đó, Che đã lãnh đạo quân của mình chiến thắng tại trận El Hombrito (ngày 30 tháng 8).
Trận đánh quyết định
Tháng 8 năm 1958 Che Guevara và Camilo Cienfuesgos lãnh đạo các đội quân của mình bắt đầu phát động "cuộc xâm chiếm" từ phía tây đảo quốc. Họ đã hành quân chặng đường 554 km trong 47 ngày với quân dụng nghèo nàn, chủ yếu là đi bộ. Theo một hiệp ước sau đó, giữ các lực lượng, Che thống nhất chỉ huy các nhóm quân chống chế độ Batista. Quân nổi dậy bắt đầu tấn công vào Santa Clara, trung tâm kinh tế, đầu mối giao thông quan trọng. Ngày 31 tháng 8 năm 1958 quân nổi dậy chiếm được Santa Clara làm cho chế độ Batista nhanh chóng đi vào chỗ diệt vong. Batista phải chạy trốn ra nước ngoài, bắt đầu cuộc sống lưu vong.

Ngày 4 tháng 1 năm 1959 Che cùng với những chỉ huy quân nổi dậy khác tiến vào La Havana trên vị thế của những người chiến thắng.

Những ngày vinh quang

Chính quyền mới của quân cách mạng được thành lập, Che là một trong bộ ba lãnh đạo gồm (Che, Fidel Castro và Raul Castro) của đất nước này. Ngày 8 tháng 10 năm 1959 Che được bổ nhiệm giữ chức Trưởng ban Nông nghiệp của Viện Cải cách ruộng đất quốc gia. Với cương vị này, Che đã ra quyết định tịch thu toàn bộ ruộng đất tư hữu. Ngày 26 tháng 11 được bổ nhiệm giữ chức Chủ tịch Ngân hàng quốc gia.Sau những đóng góp vĩ đại của mình cho đảo quốc này, Che được trao quyền công dân Cuba và quyết định này được nhân dân Cuba hết sức ủng hộ.

Chức vụ đầu tiên, trước khi lên làm thống đốc ngân hàng Cuba của Che, sau khi quân Fidel giải phóng đất nước năm 1959, chính là chức vụ chỉ huy đội hành quyết tại nhà tù Havana. Trong sáu tháng giữ chức, Che đã theo lệnh từ Castro và cho tử hình khoảng 180 tù nhân thânBatista. Bản thân ông cũng xử tử vài người, trong một trang nhật ký, ông kể lại cảnh đã bắn chết một người tên là Eutimio Guerra.

Tháng 4 năm 1960 Che kiêm nhiệm thêm chức chỉ huy Ban huấn luyện lực lượng vũ trang cách mạng. Tháng 2 năm 1961 được bầu làm Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, Che đã ra quyết định đặt hàng trăm công ty quốc doanh dưới quyền kiểm soát của Trung ương.

Thời gian này xảy ra nhiều sự kiện ảnh hưởng tới Cuba như sự kiện Vịnh con Heo, Hoa Kỳ cấm vận, khủng hoảng tên lửa, khủng hoảng ngoại giao... mà Che đã giải quyết.

Tiếp tục chiến đấu

Tháng 3 năm 1963, đang giữ cương vị một nhà lãnh đạo quan trọng trong bộ máy nhà nước Cuba, Che quyết định từ nhiệm mọi cương vị kể cả quyền công dân Cuba để lên đường thực hiện mong muốn tiếp tục được cống hiến cho sự nghiệp tranh đấu giành tự do của các dân tộc bị áp bức.

Quyết định ra đi được đưa ra vào đúng lúc con đường công danh đang rộng mở đối với Che khiến dư luận không khỏi hồ nghi có những khuất tất. Đã không ít ý kiến cho rằng: đằng sau sự ra đi đó có sự ép buộc khiên cưỡng của 2 anh em nhà Castro ... Tuy nhiên, trong bức thư gửi Chủ tịch Fidel mà sau được chính Fidel đọc trong buổi lễ thành lập Đảng Cộng sản Cuba, Che đã nói rõ việc ông thôi giữ cương vị lãnh đạo là hoàn toàn tự nguyện, thể theo tiếng gọi của trái tim yêu tự do, khao khát hòa bình và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, sự nghiệp giải phóng loài người khỏi áp bức và bất công.

Đầu tháng 4 năm 1963, Che cùng một số người khác rời Cuba đi Congo. Tại đây, sau những dự định không thành, họ đã rút đi (tháng 11 năm 1965). Tháng 3 năm 1966 Che đếnPraha (Tiệp Khắc), rồi bí mật trở về Cuba (tháng 7 năm 1966) lên kế hoạch cho chiến dịch Bolivia.

Đầu tháng 11 năm 1967 Che và một số chiến hữu dùng thông hành giả mạo đến La Paz (thủ đô của Bolivia). Từ La Paz họ bí mật vào rừng thành lập một nhóm du kích quân, với mục đích tạo nên một hạt nhân đấu tranh thí điểm nhằm giải phóng cả châu Mỹ Latinh. Sau 11 tháng chiến dịch - từng chi tiết hoạt động được Che ghi lại trong nhật ký mà sau này được phổ biến rộng rãi với tên "Nhật ký của Che Guevara tại Bolivia" - dần dần tổ chức của ông bị bại lộ và cuối cùng thất bại.

Với chiến thuật phục kích tổ chức của Che đã giành thắng lợi một số trận nhỏ. Nhưng do có phần tử nội phản, căn cứ và hoạt động của tổ chức bị phát hiện. Tránh sự truy quét của kẻ địch, tổ chức quyết định chuyển căn cứ. Tổ chức của ông bị cô lập. Mọi người bị thiếu lương thực trầm trọng và bệnh tật. Chính ông bị cơn suyển là căn bệnh cố hữu hành hạ mỗi lúc một nguy ngập vì thiếu thuốc men. Cả nhóm phải giết ngựa, lừa là phương tiện tải quân trong rừng, để ăn. Các đồng chí thân cận bên ông dần dần bị tử trận. Cuối cùng, ông bị bắt ngày 7 tháng 10 năm 1967 trong tình trạng bị thương ở chân, sau một cuộc giao tranh trong lúc ông và các chiến hữu đang tìm đường thoát ra khỏi rừng ở vùngQuebrada del Yuro. Ông thậm chí không thể tự sát: khẩu carbine của ông đã bị một loạt đạn pháo bắn nát. Ông bị giam giữ suốt đêm tại ngôi trường trong làng. Trong tình trạng tuyệt vọng, Che vẫn giữ vững niềm tin về tính đúng đắn của sự nghiệp mà ông theo đuổi. Ông bị hành quyết sau đó theo chỉ thị của CIA.

Câu nói nổi tiếng của ông trước khi bị bắn là: "Hỡi tên hèn nhát, cứ bắn tao đi! Cùng lắm mày chỉ giết chết một mạng người thôi!" Ông thản nhiên đứng đậy nhìn kẻ địch bằng ánh mắt sắc lạnh kiên dũng. Nhưng theo Felix Rodriguez, một trong các điệp viên CIA ở Bolivia đã phát hiện căn cứ của quân du kích và ra mệnh lệnh tử hình các chiến sĩ cách mạng, thì Che Guevara, lúc đó đã bị thương và áo quần rách nát, đã nói: "Đừng bắn, tôi là Che Guevara và có giá trị với các ông khi còn sống hơn là đã chết". Để làm cho các vết thương do đạn có vẻ khớp với câu chuyện chính thức công bố, Felix Rodriguez đã lệnh cho người xạ thủ ngắm bắn cẩn thận để các vết thương này trông giống như thể Che đã bị giết trong một cuộc chạm súng với quân đội Bolivia, và như vậy sẽ giúp che giấu vụ ám sát bí mật. Sau đó họ còn chặt đi một bàn tay của Che.

Chính quyền Barrientos chôn giấu xác ông, và mãi đến ba mươi năm sau, vào ngày 17 tháng 10 năm 1997, hài cốt ông cùng bảy người khác tại một ngôi mộ tập thể không được đánh dấu mới được khai quật và tìm thấy, mang về Cuba và mai táng tại Santa Clara, nơi ông đã lập chiến công lớn ở đó, quyết định sự thành công của Cách mạng Cuba.

Nguyên nhân dẫn đến sự thất bại của chiến dịch Bolivia chính bởi:
Tổ chức của Che chưa được nhân dân Bolivia lúc đó tin tưởng ủng hộ; chính quyền Cuba hậu thuẫn triệt để; chưa thực sự liên kết được các cuộc đấu tranh
Lực lượng yếu, trang bị thô sơ, chưa có chiến lược và sách lược đúng đắn phù hợp, trong khi kẻ thù mạnh - lớn
Thời cơ chưa chín muồi để cách mạng diễn ra rộng khắp và thành công.

Mặc dù thất bại, tên tuổi và ảnh hưởng của Che mỗi ngày một lan rộng khắp châu Mỹ Latinh và cả thế giới. Ông đã trở thành một biểu tượng của sự đấu tranh, của tình nhân ái xả kỷ chống lại áp bức và nghèo đói để đem lại sự công bằng cho mọi người.
Những cuộc hôn nhân
Cuộc hôn nhân đầu tiên của Che là với Hilda Gadea. Hôn lễ được tổ chức ngày 18 tháng 8 năm 1955, lúc đó Hilda đang mang thai. Ngày 15 tháng 2 năm 1956 đứa con đầu lòng chào đời, được đặt tên là Hilda Beatriz. Cuộc hôn nhân tồn tại chưa đến 4 năm, tháng 1 năm 1959 hai người ly hôn.

Tháng 6 năm 1959, Che kết hôn cùng Aleida March, một chiến sĩ cách mạng cùng hoạt động ở Cuba.


Những câu nói về Che


"Ông là thành viên hấp dẫn nhất trong bộ ba lãnh đạo. Ông có nụ cười ngọt ngào, buồn buồn làm những người phụ nữ phải nghẹt thở. Che đang lèo lái con tàu Cuba bằng một đầu óc tính toán lạ lùng, bằng tài năng hiếm có, bằng trí thông minh xuất chúng và bằng óc khôi hài thú vị". - Tạp chí Time, ngày 8 tháng 8 năm 1960
"Đó là một con người chân chính, một người bạn tuyệt vời và là người mà ngay cả kẻ thù cũng phải kính nể". - Fidel Castro
"Nếu phải diễn tả hình ảnh tương lai của thế hệ con cháu mà chúng ta muốn chúng trở thành, chúng ta sẽ nói rằng: Hãy giống như Che. Nếu phải bày tỏ lòng mong ước con cháu mình sẽ được giáo dục như thế nào, chúng ta sẽ nói không chút ngần ngại rằng: Chúng ta muốn chúng được giáo dục theo tinh thần của Che." - Fidel Castro, trong buổi lễ tưởng niệm Che, ngày 18 tháng 10 năm 1967.
"Hình ảnh của Che có thể bị lãng quên, bị đem ra mua bán hay được mọi người sùng bái nhưng nó sẽ tạo nên một bộ phận trong hệ thống đấu tranh cách mạng trên toàn thế giới và bất cứ lúc nào nó cũng có thể khôi phục lại ý nghĩa nguyên thủy của mình". - Edmundo Desnoes.
"Là con người hoàn thiện nhất trong thời đại chúng ta". - Jean Paul Sartre.
“Che gợi nhắc chúng ta nhớ đến những điều đã được biết từ thời Spartacus nhưng đã có lúc bị bỏ quên: trong cuộc chiến chống lại sự bất công, nhân loại có thể tìm thấy một bậc thang để nâng cuộc chiến đấu này lên một tầm mức cao hơn, làm cho chúng tốt đẹp hơn, và thay đổi nó thành điều gì đó nhân bản hơn”. - Marcos.
"Sống chiến đấu là định mệnh của cuộc sống dành cho El Che" - Shangzie
“Đối với những con người không bao giờ theo bước Che, bị chìm đắm trong thế giới đầy hoài nghi yếm thế, sự tự tư tự lợi và nền công nghiệp tiêu thụ điên cuồng này, còn có gì hấp dẫn hơn thái độ khinh bạc của Che đối với những tiện nghi vật chất và những ham muôn tấm thường. Có thể nói rằng, đó là phẩm chất riêng biệt độc đáo của Che và không thể có bản sao thứ hai của anh trong thế giới này, đây là điều khiến anh trở nên cực kỳ quyến rũ” - Ariel Dorfman


Sản phẩm của tinh thần Quốc tế



Chính trí thức thiên tả ở Pháp, kể cả Jean-Paul Sartre và Simone de Beauvoir, đã ngưỡng mộ Che và góp phần đưa Che thành một huyền thoại, một biểu tượng toàn cầu[1] với phong cách lãng mạn cách mạng tuyệt vời. Che được ngợi ca như một người đã thoát ra khỏi mọi tư tưởng đố kỵ, mọi ràng buộc giai cấp, dân tộc nhỏ nhen, và là người tiên phong cho lý tưởng đấu tranh cho sự tiến bộ của toàn nhân loại.

Những câu nói nổi tiếng

Dù có thể bị chế nhạo, nhưng động cơ đích thực của đấu tranh cách mạng, là xuất phát từ lòng yêu thương và nhân ái.
Một số chân lý đã quá rõ ràng đến nỗi chẳng việc gì phải bàn tới nữa. Là một người Mác-xít cũng tự nhiên giống như việc bạn phải theo học thuyết của Newton nếu là một nhà vật lý, hay theo quan điểm của Pasteur nếu là một nhà sinh học.
Hãy để thế giới thay đổi mình, rồi mình sẽ thay đổi thế giới.
Hạnh phúc không phải là cảm giác tới đích mà là trên từng chặng đường đi.
Hãy tạo ra hai, ba hay nhiều Việt Nam.
Chúng ta có thể hoặc dùng lý lẽ để hạ gục ý kiến của người khác hoặc cứ để họ phát biểu những gì họ muốn. Chúng ta không thể xóa bỏ ý kiến bằng vũ lực, làm như vậy sẽ cản trở sự phát triển tự do và trí tuệ.
Cuộc cách mạng của chúng ta đã làm đổ vỡ mọi lý thuyết của những “nhà chiến lược xe lăn”. Chúng ta phải tiến hành cuộc cách mạng ruộng đất, và chiến đấu để thay đổi từng cánh đồng, từng ngọn đồi và sau đó sẽ tiến hành cách mạng vào các thành phố.
Bạn phải tiến hành cuộc chiến ở bất cứ nơi nào kẻ thù bạn xuất hiện: tới nhà cửa của chúng, tới nơi chúng nghỉ ngơi, ... Bạn phải tấn công bất cứ khi nào bạn tìm thấy chúng, khiến chúng cảm thấy như là một con thú hoang bị lùng sục ở bất cứ nơi đâu chúng đi.
Chấp nhận một số phận nào đó định đoạt ta, hay ta phải tìm ra số phận và đường đi của chính mình!
Khi bạn tức giận run mình trước những bất công, thì bạn là Đồng chí của tôi.
Tôi thà là chịu chết đứng chứ nhất định không chịu sống mà phải quì lên hai đầu gối.

Theo Wikipedia.org

Tết Đoan ngọ

Tết Đoan ngọ hay Tết Đoan dương, ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, là một ngày Tết truyền thống tại một số nước Đông Á và Việt Nam. Tết Đoan ngọ tồn tại từ lâu trong văn hoá dân gian Phương Đông và có ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hoá. Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng tới 1 giờ trưa, ăn tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất trùng với ngày hạ chí. Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết Đoan Dương. Thời gian này cũng là khi khí dương đang thịnh nhất trong năm. Ở Việt Nam, dân gian còn gọi là Tết giết sâu bọ.

Tết Đoan ngọ ở Việt Nam cũng còn gọi là "ngày giết sâu bọ" là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên cánh đồng, trong đó nhiều loài sâu có thể ăn được và chúng được coi như là chất bổ dưỡng. người ta tin rằng khi ăn món ăn đầu tiên trong ngày này thì sâu bọ; giun sán trong người sẽ bị chết hết. Truyền thuyết về lịch sử ngày mùng 5 tháng năm được lưu truyền khác nhau ở Việt Nam, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Truyền thuyết tại Việt Nam

Vào một ngày sau vụ mùa nông dân chúng đang ăn mừng vì trúng mùa, nhưng sâu bọ năm ấy kéo dày ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Nhân dân đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này, bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm đơn giản gồm có bánh gio, trái cây sau đó ra trước nhà mình mà vận động thể dục. Nhân dân làm theo chỉ một lúc sau đó sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượt. Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì ta đã dặn thì sẽ trị được chúng. Dân chúng biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày "Tết diệt sâu bọ", có người gọi nó là "Tết Đoan ngọ" vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ

Trong văn hoá Việt thì ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch lại là ngày giỗ Quốc mẫu Âu Cơ. Trong dân gian đã lưu truyền câu ca dao:

Tháng Năm ngày tết Đoan Dương.
Là ngày giỗ Mẹ Việt Thường Văn Lang.

Ở vùng đồng bằng Nam Bộ Việt Nam thì ngày mùng 5 tháng 5 còn được gọi là ngày "Vía Bà", thờ Linh sơn Thánh mẫu trên núi Bà Đen.

Ở Đồng Tháp nói riêng và các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long nói chung, ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch còn gọi là ngày "nước quay", vì cứ theo lệ hàng năm, nước ở thượng nguồn đổ về đến nước ta làm nước sông trở thành đỏ đục và có nhiều xoáy nước. Và năm nào cũng vậy, ngày này được coi là ngày bắt đầu của những mùa lũ hàng năm.

Ngày này đúng là ngày Tết Việt Nam con Nguyên Đán là Tết Trung Quốc, mùng 5/5 cũng là ngày phô trương tình dân tộc bà con láng giềng không phân biệt tuổi tác, phẩm trật, vua tôi (ở Làng Phú lương chợ cầu, Quảng Điền, Thừa Thiên, Huế thời vua Quang Trung, lễ hôi, 5/5 có cho tài năng thanh niên, đấu võ, nấu cơm tre, nhảy sào, đua ghe. Và có Công nương làng đôi ném chiếc bông tai, nhẫn hay 1 trang sức xuống sông cho các chàng trai tìm, ai tìm được sẽ được thưởng hay lấy công nương đó làm vợ ! Tết này rất trân trọng dưới thời Tây Sơn vì "Thiên hạ đại tín" và "Huynh đệ chi Binh" bắt đầu từ đó! Tết Đoan Dương là của Tàu? Khác nghĩa nhưng trùng ngày vậy thôi ...

Chuẩn Bị

Trước ngày Tết, người ta mua rất nhiều trái cây để cúng và ăn. Hầu hết mọi gia đình cũng mua hoặc làm rươu nếp, bánh tro.

Các hoạt động chính vào Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ là dịp người ta thường ăn tết ở nhà với gia đình. Buổi sáng sớm ngày Tết Đoan Ngọ người ta ăn bánh tro, trái cây, và rượu nếp để giết sâu bọ, bệnh tật trong người. Thường lệ người ta ăn rượu nếp tức thì sâu khi họ ngủ dậy. Người ta cúng lễ cho một tiết mới, mừng sự trong sáng và quang đãng.

Nhiều người tắm nước lá mùi để phòng bệnh và tẩy trừ “sâu bọ”. Nhiều địa phương ở ven biển đúng giờ ngọ họ đi tắm biển. Tại vì ngày này, theo quan niệm dân gian khí dương mạnh nhất trong năm, người ta cúng lễ để cầu an. Cũng theo quan niệm đó, các lọai cây lá hái trong thời gian này có tác dụng chữa bệnh tốt nhất nên các thày thuốc thường lên núi hái thuốc.
Vào dịp Tết Đoan Ngọ, ai bị cảm cúm nên dùng 5 loại lá: bạch đàn, xương rồng, ngũ trảo, dâu tằm ăn, và sả nấu nước xông để bớt bệnh. Người ta cũng tìm mua cành xương rồng bỏ trong nhà để đuổi tà ma.

Nét ẩm thực đặc biệt

Bánh tro đã trở thành món ăn truyền thống trong dịp Tết Đoan Ngọ ở Nam Trung Bộ và Miền Nam Việt Nam. Bánh tro có nhiều tên khác nhau như banh ú, bánh gio và bánh âm và có vài biến thể khác nhau theo điệu phương. Người ta làm bánh bằng gạo đã ngâm từ nước tro được đốt bằng củi các loại cây khô hay rơm, gói trong lá chuối. Bánh tro dễ ăn, dễ tiêu làm mát ruột, thường ăn với đường hoặc mật.
Ở miền Bắc, ngày này các gia đình thường làm các món từ vịt, đặc biệt là tiết canh vịt (nhưng những năm gần đây, sau khi có dịch cúm gia cầm thì người ta hạn chế ăn.) Nhưng dường như các chợ ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ những ngày trước và trong Tết Đoan Ngọ thường rất rộn rã việc mua bán vịt sống.
Rượu nếp hay cái rượu cũng là món ăn được nhiều người ưa thích trong tết Đoan Ngọ. Uống rượu hoặc ăn rượu nếp giết sâu bọ.

Kara là gì?

Kara là từ dùng để đo độ tinh khiết của các kim loại quí hay hợp kim của chúng. Nhưng đừng nhầm nó với từ Cara, đơn vị đo khối lượng sử dụng trong ngành đá quí.

Một kara bằng 1/24 độ tinh khiết tính theo trọng lượng. Vàng 24K là vàng tinh khiết.

"Cà rá" là một từ có thật trong tiếng Việt dùng để chỉ nhẫn làm bằng hợp kim vàng đồng.