Kinh nghiệm của người xưa

Theo kinh nghiệm của người xưa : Sông sâu núi cao thì hiểm nhưng còn dò được , lòng người còn hiểm hơn nhưng không thể nào đo được . Lòng người nham hiểm khó biết hơn là biết trời . Trời thì hàng năm có xuân , hạ , thu , đông ; ban ngày thì sáng , ban đêm thì tối … ; ta thấy được mà biết . Còn con người ta thì tâm tính bên trong và diện mạo bên ngoài rất khó lường ; có kẻ bên ngoài tỏ ra khiêm tốn mà trong lòng thì thật kiêu căng ; có kẻ thật tài giỏi mà tỏ ra ngu độn ; có kẻ bên ngoài tỏ ra vũng vàng , thư thả mà bên trong lại rối rít , nóng nẩy ...

Cho nên muốn biết lòng người thì nên : Cho ở xa để xem lòng trung , cho ở gần để xem lòng kính , cho làm nhiều việc để xem cái tài , hỏi lúc vội vàng để xem cái trí , hẹn cho ngặt ngày để xem có tín , giao cho tiền bạc để xem có liêm , báo cho việc nguy biến để xem có tiết , cho ăn uống say sưa để xem cử chỉ , … Xem người đại khái như vậy mới mong biết được người