Có một sự khác biệt tâm lý rất lớn giữa một đứa trẻ và một thiếu nữ. Sự khác biệt này đôi khi làm cho bố mẹ bị "sốc" và cảm thấy bất lực vì không hiểu và thấy con xa dần vòng tay mình.
Không tâm sự
Điều làm cha mẹ lo lắng nhất là con gái tới tuổi teen (khoảng 12-13 tuổi trở đi) không còn tâm sự với họ nữa. Người mẹ nhìn vào mắt con mà không biết chúng nghĩ gì. Trước đó, cô con gái suốt ngày ríu rít bên mẹ, hỏi đủ thứ chuyện. Do đó, nhiều người mẹ cảm thấy bực bội, thấy con gái như người xa lạ.
Họ buồn bã, âu lo và phản ứng mạnh trước sự thờ ơ của con: Từ năn nỉ, dọa nạt cho đến quản lý việc sinh hoạt vui chơi của con (như can thiệp vào việc chọn kênh truyền hình, cấm con đi chơi tối, bắt con chọn nghe loại nhạc khác...). Khi tất cả những biện pháp ấy đều vô ích cha mẹ trở nên căng thẳng và đôi khi... thả nổi con cái luôn. Họ không biết đó là đặc tính chung của tất cả những đứa trẻ đang rời bỏ vai trò của một "cô bé con" để bước vào tuổi vị thành niên.
Nguyên nhân sự im lặng đột ngột của trẻ thật ra rất đơn giản. Hầu hết các cô bé tuổi teen đều có rất nhiều câu hỏi và ý kiến muốn nói với cha mẹ, nhưng chúng lại đoán trước họ sẽ không đồng ý nên không nói nữa. Chẳng hạn, khi muốn trò chuyện với mẹ về giới tính, bạn bè hay thời trang và những băn khoăn về tương lai, nghề nghiệp... trẻ ngại ngần không biết mẹ có mắng át đi không, liệu mẹ có đủ tâm lý và hiện đại để giải thích cho mình hiểu không hay sẽ nói: "Con còn nhỏ biết gì" hoặc "ngày xưa, hồi bằng tuổi con...".
Tốt nhất, bạn nên để cho con có những khu vực riêng tư, đừng dồn ép chúng phải bộc lộ tâm tư và luôn thể hiện cho trẻ biết bất cứ lúc nào bố mẹ cũng sẵn sàng trò chuyện với chúng về tất cả mọi việc.
Không gắn bó
Khi trở thành một thiếu nữ, trẻ tự nhiên thích tách rời khỏi sinh hoạt chung của gia đình. Đi chợ, đi chùa... với mẹ một cách miễn cưỡng, chỉ trừ khi cô bé thích đi mua sắm gì đó thì mới chịu "bám lấy mẹ" mà thôi. Trẻ cần nhiều thời gian riêng tư để nói chuyện với bạn qua điện thoại, ngồi một mình suy tư hay viết nhật ký, blog hoặc tham gia vào những sinh hoạt riêng của nhóm...
Những "khoảng riêng" này khi gộp lại, nhất là trong mắt người mẹ sẽ thành một khối lượng thời gian lớn xa cách gia đình. Cha mẹ khó chấp nhận sự thay đổi này đồng thời lo lắng sẽ không quản lý nổi con nữa. Từ đó, người mẹ thường tìm đủ mọi cách để bắt buộc con phải tham gia vào các hoạt động chung của gia đình.
Nếu cứ bị bắt buộc phải đi đâu cùng cha mẹ thì trẻ dần dần sẽ kiếm thêm nhiều lý do hơn để được ở nhà một mình. Chúng sẽ hình thành tâm lý chống đối, xa lánh bố mẹ hơn.
Nếu là người mẹ khôn ngoan thì khi con không chịu đi chung với mọi người, bạn cứ để chúng ở nhà, giao một việc gì đó cho làm. Khi về, bạn nên kể lại những điều vui vẻ trong chuyến đi và khôn khéo hỏi chúng những gì xảy ra ở nhà. Bạn cũng đừng giận giữ, chỉ tỏ vẻ buồn vì thiếu vắng nhớ nhung chúng mà thôi. Điều này có thể khiến con gái cho rằng nó có vai trò quan trọng trong gia đình và lần sau sẽ tự động đề nghị đi cùng cả nhà.
Thay đổi tính nết
Vui rồi buồn, vừa ca hát xong lại ngồi lầm lì, mới tỏ vẻ yêu thương bố mẹ lại giở giọng cãi lại... Những thay đổi "sớm nắng chiều mưa" này cũng chỉ là biến chứng của tuổi teen mà thôi. Cha mẹ đừng quan tâm quá đáng rồi làm to chuyện.
Chỉ khi nào trẻ có triệu chứng mắc bệnh trầm cảm, quá thu mình hay có những biểu hiện tâm lý bất thường lặp đi lặp lại, bạn mới nên tìm cách can thiệp khéo léo, chẳng hạn con gái ủ rũ bỏ ăn, thường xuyên đóng cửa tự nhốt mình trong phòng... Người mẹ cần thường xuyên trò chuyện và chia sẻ với con, nghe chúng ca thán về trường học, các cô bạn thân... Nếu bạn nghe thấy con thốt lên những câu nặng nề như "con chỉ muốn chết đi cho rồi" hay "con chán chẳng thiết sống nữa" thì phải tìm hiểu nguyên nhân ngay.
Trường hợp cha mẹ không trực tiếp tâm sự được với con thì nên tìm những người cô bé quý mến, như anh chị em họ hay cô dì chú bác nào đó rồi nhờ họ trò chuyện với em một cách tế nhị.
Điều làm cha mẹ lo lắng nhất là con gái tới tuổi teen (khoảng 12-13 tuổi trở đi) không còn tâm sự với họ nữa. Người mẹ nhìn vào mắt con mà không biết chúng nghĩ gì. Trước đó, cô con gái suốt ngày ríu rít bên mẹ, hỏi đủ thứ chuyện. Do đó, nhiều người mẹ cảm thấy bực bội, thấy con gái như người xa lạ.
Họ buồn bã, âu lo và phản ứng mạnh trước sự thờ ơ của con: Từ năn nỉ, dọa nạt cho đến quản lý việc sinh hoạt vui chơi của con (như can thiệp vào việc chọn kênh truyền hình, cấm con đi chơi tối, bắt con chọn nghe loại nhạc khác...). Khi tất cả những biện pháp ấy đều vô ích cha mẹ trở nên căng thẳng và đôi khi... thả nổi con cái luôn. Họ không biết đó là đặc tính chung của tất cả những đứa trẻ đang rời bỏ vai trò của một "cô bé con" để bước vào tuổi vị thành niên.
Nguyên nhân sự im lặng đột ngột của trẻ thật ra rất đơn giản. Hầu hết các cô bé tuổi teen đều có rất nhiều câu hỏi và ý kiến muốn nói với cha mẹ, nhưng chúng lại đoán trước họ sẽ không đồng ý nên không nói nữa. Chẳng hạn, khi muốn trò chuyện với mẹ về giới tính, bạn bè hay thời trang và những băn khoăn về tương lai, nghề nghiệp... trẻ ngại ngần không biết mẹ có mắng át đi không, liệu mẹ có đủ tâm lý và hiện đại để giải thích cho mình hiểu không hay sẽ nói: "Con còn nhỏ biết gì" hoặc "ngày xưa, hồi bằng tuổi con...".
Tốt nhất, bạn nên để cho con có những khu vực riêng tư, đừng dồn ép chúng phải bộc lộ tâm tư và luôn thể hiện cho trẻ biết bất cứ lúc nào bố mẹ cũng sẵn sàng trò chuyện với chúng về tất cả mọi việc.
Không gắn bó
Khi trở thành một thiếu nữ, trẻ tự nhiên thích tách rời khỏi sinh hoạt chung của gia đình. Đi chợ, đi chùa... với mẹ một cách miễn cưỡng, chỉ trừ khi cô bé thích đi mua sắm gì đó thì mới chịu "bám lấy mẹ" mà thôi. Trẻ cần nhiều thời gian riêng tư để nói chuyện với bạn qua điện thoại, ngồi một mình suy tư hay viết nhật ký, blog hoặc tham gia vào những sinh hoạt riêng của nhóm...
Những "khoảng riêng" này khi gộp lại, nhất là trong mắt người mẹ sẽ thành một khối lượng thời gian lớn xa cách gia đình. Cha mẹ khó chấp nhận sự thay đổi này đồng thời lo lắng sẽ không quản lý nổi con nữa. Từ đó, người mẹ thường tìm đủ mọi cách để bắt buộc con phải tham gia vào các hoạt động chung của gia đình.
Nếu cứ bị bắt buộc phải đi đâu cùng cha mẹ thì trẻ dần dần sẽ kiếm thêm nhiều lý do hơn để được ở nhà một mình. Chúng sẽ hình thành tâm lý chống đối, xa lánh bố mẹ hơn.
Nếu là người mẹ khôn ngoan thì khi con không chịu đi chung với mọi người, bạn cứ để chúng ở nhà, giao một việc gì đó cho làm. Khi về, bạn nên kể lại những điều vui vẻ trong chuyến đi và khôn khéo hỏi chúng những gì xảy ra ở nhà. Bạn cũng đừng giận giữ, chỉ tỏ vẻ buồn vì thiếu vắng nhớ nhung chúng mà thôi. Điều này có thể khiến con gái cho rằng nó có vai trò quan trọng trong gia đình và lần sau sẽ tự động đề nghị đi cùng cả nhà.
Thay đổi tính nết
Vui rồi buồn, vừa ca hát xong lại ngồi lầm lì, mới tỏ vẻ yêu thương bố mẹ lại giở giọng cãi lại... Những thay đổi "sớm nắng chiều mưa" này cũng chỉ là biến chứng của tuổi teen mà thôi. Cha mẹ đừng quan tâm quá đáng rồi làm to chuyện.
Chỉ khi nào trẻ có triệu chứng mắc bệnh trầm cảm, quá thu mình hay có những biểu hiện tâm lý bất thường lặp đi lặp lại, bạn mới nên tìm cách can thiệp khéo léo, chẳng hạn con gái ủ rũ bỏ ăn, thường xuyên đóng cửa tự nhốt mình trong phòng... Người mẹ cần thường xuyên trò chuyện và chia sẻ với con, nghe chúng ca thán về trường học, các cô bạn thân... Nếu bạn nghe thấy con thốt lên những câu nặng nề như "con chỉ muốn chết đi cho rồi" hay "con chán chẳng thiết sống nữa" thì phải tìm hiểu nguyên nhân ngay.
Trường hợp cha mẹ không trực tiếp tâm sự được với con thì nên tìm những người cô bé quý mến, như anh chị em họ hay cô dì chú bác nào đó rồi nhờ họ trò chuyện với em một cách tế nhị.
(Theo Tư Vấn Tiêu Dùng)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét